Scrum Master’ın 8 Duruşu
Scrum Master’ın sorumlulukları iletişim, öğrenme, öğretme, değişme, değiştirme, duygu ve davranış gibi soyut alanlar içerir. Bu nedenle anlaşılması ve uygulanması zor ve zahmetlidir. Scrum Master’ın 8 Duruşu makalesiyle Scrum Master rolünün karanlıkta kalan yönü aydınlanabilir. Böylece Scrum Master’ın neler yaptığını herkes hayal edebilir. Ayrıca bu makaleyle Scrum Master’lar kendilerini geliştirebilecekleri alanlar için bir rehber edinebilir. Makale bana birçok şey öğretti. Umarım size de faydalı olur.
Makaleye ulaşabileceğiniz bağlantı:
Scrum Master'ın 8 Duruşu
Scrum Master’ın 8 Duruşu İçerik Tablosu
Çevirenin Önsözü
Scrum Master’ın 8 Duruşu
Scrum Master’ın Yanlış Anlaşılan 8 Duruşu
%50 Çevik Koç’tan %100 Scrum Master’a
- Hizmetkar Lider Olarak Scrum Master
- Koç Olarak Scrum Master
- Fasilitator Olarak Scrum Master
- Öğretmen Olarak Scrum Master
- Mentor Olarak Scrum Master
- Yönetici Olarak Scrum Master
- Engel Kaldırıcı Olarak Scrum Master
- Değişim Ajanı Olarak Scrum Master
Özet
Daha Fazla Bilgi İçin
Hakkımda
Scrum Master’ın 8 Duruşu
Scrum Kılavuzu’na göre Scrum Master, Scrum’ın anlaşılmasından ve Scrum’a göre davranılmasından sorumludur. Scrum Master’lar bunu Scrum Takımı’nın Scrum teori, pratik ve kurallarına bağlı kalmasını sağlayarak yaparlar.
Scrum Master, Scrum Takımı’nın hizmetkâr lideridir. Scrum Master, Scrum Takımı dışındaki kişilere Scrum Takımı’yla hangi etkileşimlerinin faydalı hangilerinin faydasız olduğunu anlamaları konusunda yardım eder. Scrum Master, bu etkileşim yollarının değiştirilmesi için herkese yardım eder.
Scrum Master rolü birçok duruştan ve mükemmel bir çeşitlilikten oluşur. Mükemmel bir Scrum Master bu duruşların ve çeşitliliğin farkındadır ve içinde bulunduğu duruma göre ne zaman ve nasıl uygulayacağını bilir. Bunların hepsi insanların Scrum’ın ruhunu anlamalarına yardım etme amacı içindir.
Scrum Master Aşağıdakiler Gibi Hareket Eder:
- Hizmetkâr Lider, odağında takımın ve organizasyonun değerleri, ilkeleri ve iş hedefleri, takım üyelerinin değer sağladığı kişilerin(müşteri) ihtiyaçları olan kişidir.
- Fasilitator, takımın iş birliği içinde çalışabileceği ortamı ayarlayan ve net sınırlar sağlayan kişidir.
- Koç, bireylere koçluk verirken odağında düşünce ve davranış şekli, takımlara koçluk verirken odağında sürekli iyileştirme ve organizasyona koçluk verirken odağında Scrum Takımı’yla gerçekten iş birliği içinde çalışan organizasyon olan kişidir.
- Yönetici, takımın önündeki engellerin yönetiminden, çöpün5 elimine edilmesinden, sürecin yönetiminden, takımın sağlığının yönetiminden, kendi kendini yönetmenin sınırlarının yönetiminden ve kültürün yönetiminden sorumlu kişidir.
- Mentor, Çeviklik bilgisini ve tecrübesini takıma aktaran kişidir.
- Öğretmen, Scrum’ın ve ilişkili diğer metotların anlaşılmasını ve buna göre davranılmasını sağlayan kişidir.
- Engel kaldırıcı, takımın ilerleyişinin önündeki engelleri kaldıran, bunu yaparken Geliştirme Takımı’nın kendi kendini yönetme özelliğini hesaba katan kişidir.
- Değişim ajanı, Scrum Takımı’nın gelişebileceği bir kültürün yaratılmasını sağlayan kişidir.
Bu makale, bir Scrum Master olarak kişisel deneyimimi içerir. Ayrıca bu deneyimlere kitapları, makaleleri ve videoları çalışırken edindiğim bulguları da ekledim. Aynı zamanda Scrum Master rolünün en yaygın yanlış anlaşılmalarını ve unvanımı Çevik Koç’tan %100 Scrum Master’a neden çevirdiğimi ekledim. Bu değişimin arkasındaki nedenler makaleyi yazarken sahip olduğum motivasyonu anlatır. Umarım sonuç hoşunuza gider!
Scrum Master’ın Yanlış Anlaşılan 8 Duruşu
Scrum Master’ın tercih edilen 8 duruşu yaygın gibi dursa bile bu 8 duruş pratikte yaygın değildir. Yaygın bir şekilde Scrum Master rolü yanlış anlaşılır ve aşağıdakiler gibi davranan biri olarak düşünülür:
- Kâtip. Scrum etkinlikleri sırasında not alan kişidir. Sprint planını, günlük planları, detaylandırma çalışmalarını ve retrospektifte çıkan aksiyonları yazan kişidir. Bir haftada 4 saatliğine kâtip gibi davranan bir Scrum Master isteyen müşterim bile vardı.
- Sekreter. Scrum etkinliklerini herkesin ajandasına göre planlayan kişidir. Tatilleri ve takımın izin yaptığı günleri zaman çizelgesinde güncel tutan kişidir.
- Scrum Polisi. Takımın içinde bulunduğu duruma empati yapmadan Scrum kurallarını titiz bir şekilde takip eden kişidir. Scrum Kılavuzu’na göre davranmıyorsanız yanlış bir şey yapıyorsunuzdur. Nokta.
- Takım Patronu. Sözde hizmetkâr lider aslında takımın patronu. Takıma katılacakları ve takımdan gidecekleri belirleyen kişidir. Kimlerin maaşında artış olacağını belirleyen kişidir.
- Admin. JIRA, TFS ya da herhangi bir araçta değişikliğe ihtiyacınız olursa; Scrum Master sizin arkadaşınızdır. O her iş akışını kalpten bilir.
- Başkan(Chairman). Takımın her gün durum güncellemesi verdiği Günlük Scrum Başkanı’dır. Bu yaklaşım, Scrum Master’ın üstlerine gerekli bilgilerin olduğu günlük durum raporu yazmasını sağlar.
- Süper Kahraman. O bir kuş. O bir uçak. O bir Süper Scrum Master!!! Engelleriniz bir engel olmadan onları çözen kişidir. “Problemleri” çözme adrenalinine bağımlı bir kahraman. Bu yaklaşım takım için değildir, bu bir kahraman olarak onun statüsünü yükseltmek içindir.
- Kahve Görevlisi. Takım üyeleriniz için kahve yapmanın yanlış bir yönü yoktur. Bu ortak sorumluluğun ve takım olmanın bir parçasıdır. Fakat gün içinde ana sorumluluğunuz takıma kahve sağlamaksa… O zaman Scrum Master’ın ne demek olduğunu anlamamışsınızdır.
Scrum Master Unvanı
Daha önce bahsettiğim gibi bu makale Scrum Master olarak kişisel deneyimimi içerir. Yanlış anlaşılan duruşlar iyi örneklerdir. Oldukça büyük bir zaman Scrum Master rolünü Scrum Polisi, takım patronu, süper kahraman, vb. olarak yerine getirdim. Başarılı olduğum bir dönem değildi. Takımın kendi kendini yönetmesini teşvik ettiğimi iddia etsem bile takımın bunu başarması için herhangi bir fırsat vermiyordum. Proje yöneticisi ve takım patronu gibi hareket ediyordum ve kendime “Scrum Master” unvanı vermiştim.
Geri bildirimler rica ederek ve diğer Scrum Master’lardan öğrenerek ve muhtemelen Scrum hakkındaki “tüm” kitapları okuyarak yavaş yavaş kendimi geliştirdim. Scrum Master’ın 8 duruşu hakkında makale yazmakta bu yolculuğun bir parçasıydı.
Scrum Master rolünün daha iyi anlaşılması kişisel hedefimdir. Yukarıda tanımlanan yanlış anlaşılmaları kınamıyorum. Farklı bir bakış açısı sunmak ve Scrum Master rolünü yeniden hayal etmeleri için insanları davet etmek istiyorum.
%50 Çevik Koç’tan %100 Scrum Master’a
Kişisel hedefimi hesaba katarsak önemli bir değişiklik yapmam gerekti. Eğer Scrum Master rolünün daha iyi anlaşılmasını istiyorsam öncü olarak örnek olmam gerekiyordu. Bu nedenle “Çevik Koç” unvanını sosyal medya hesaplarımdan kaldırmaya ve “Scrum Master” yazmaya karar verdim. 100% Scrum Master. Küçük bir değişim gibi görünse bile oldukça fazla düşünceye neden oldu:
- “Çevik Koç unvanıyla devam etmelisin. Freelance çalışan biri olarak Çevik Koç çok daha popüler bir unvan.”
- “Hayır, Scrum Master’a çevirme, müşteriler daha az ödeme yapmak isteyecek.”
- “Neden kendine Scrum Gurusu demiyorsun? Çevik Dönüşüm Koçu? Kurumsal Değişim Ajanı?”
- “En azından kendine Uzman Scrum Master ya da Şef Scrum Master de.”
- “Güzel olan her şey Çevik Koçlar tarafından yapılıyor; Scrum Master olarak sadece Scrum Takımı’yla çalışabilirsin.”
- “Scrum bir modadır ve bir yıl içinde bitebilir.”
Fakat gerçekten kendinize Scrum Master demeyin, freelance çalışan biri olarak kariyeriniz zarar görebilir.
Dürüst olacağım; bu düşünceler bana biraz endişe verdi. Sonuncusu hariç. Eğer Scrum bir modaysa o zaman 21 yaşında olan bir modadır. Bu da Scrum oldukça eski bir moda demektir. Bir 21 yıl daha moda olarak devam etmesi muhtemel. O zaman Scrum 42 yaşında olacak ve Scrum, hayatın anlamına, evrenin gizemine ve her şeye bir cevap olacak.
En iyi durumda Gunther Verheyen’in tahmini gerçekleşecektir:
“Scrum’ın gelecekteki durumuna “Scrum” denilmeyecek. Yeni paradigma yazılım geliştirme endüstrisini devraldıkça ve organizasyonlar bu paradigma etrafında kendilerini yeniden keşfettikçe bizim şimdi Scrum dediğimiz şey gelecekte kural olacak.”
Peki, unvanımı neden Çevik Koçtan, Scrum Master’a değiştirdim? Scrum değerlerini kullanarak açıklamama izin verin.
Taahhüt(Commitment)
Önceki bölümde değindiğim Scrum Master rolü hakkındaki yanlış anlaşılmalar benim için kişisel bir konu oldu ve bu yanlış anlaşılmalarla başa çıkmak istiyorum. Kendimi, bireylerin, takımların ve organizasyonların değerli ürün teslim etme yeteneklerini iyileştirmelerine yardım etmeye adamak istiyorum. Kendimi, takım çalışması, iş birliği ve eğlencenin gelişebileceği bir ortam yaratmaya adamak istiyorum. Scrum Master’ın bu ortamı yaratmada önemli bir oyuncu olduğuna inanıyorum. Sadece Scrum Master eğitimleri vererek değil kendimde Scrum Master rolünün gerekliliklerini yerine getirerek katkıda bulunmak istiyorum. Örnek olarak öncülük yapmak istiyorum. Tavsiye ettiğim şeyi pratiğe dökmek istiyorum. Eat your own dog food. (Bir firmanın geliştirdiği ürünleri kendi işlerinde kullanması anlamına gelir. Örneğin Microsfot’un kendi işleri için Excel’i kullanması gibi)
Odak(Focus)
Odaklanmaya inanıyorum. Kendiniz için zorlayıcı bir vizyon oluşturun, bu vizyonu somut hedeflere dönüştürün ve bu hedeflere ulaşmaya odaklanın. Benim için en iyi yaklaşım bu. Kendimi Çevik Koç olarak konumlandırmak odaklanmışım gibi hissettirmedi. Boş bir kabuk gibi hissettirdi. Her organizasyona Çevik Koçlar doldurulmuş gibi. Elbette Çevik Koçlara karşı değilim sadece kendimi Çevik Koç olarak düşünmüyorum. Bir Çevik Koç, Kanban, XP, Yalınlık ve tüm farklı ölçeklendirme metotları ve çerçeveleri hakkında bilgiye ve tecrübeye sahip olmalıdır.
Bir Çevik Koç gibi davranabilsem bile, davranmıyorum. Ben bir Scrum Master’ım. Bir Scrum Takımı’nın parçası olmak istiyorum. Bir Scrum Master olarak diğer çerçeveler ve metotlar ilgimi çekiyor. Bir Scrum Master olarak organizasyonlara bu alanlarda tavsiyede bulunabilirim. Fakat bir başka yaklaşım organizasyona daha çok uyuyorsa iletişim halinde olduğum ve o alanda daha tecrübeli birini getiririm.
Benim odağım Scrum Master rolünün gerekliliklerini yerine getirmektir. Bir Scrum Master olarak Geliştirme Takımlarına, Ürün Sahiplerine ve organizasyonlara koçluk yaparım. Freelance çalışan bir Scrum Master olarak gereksiz olmaya çalışıyorum. (Burada yazar en iyi Scrum Master, olmayan Scrum Master’dır. Çünkü beraber çalıştığı kişilere Scrum’ı çok iyi öğretmiştir ve yapacağı bir şey kalmamıştır yaklaşımına eğlenceli bir vurgu yapıyor.) Bu nedenle diğer Scrum Master’lara da koçluk yapıyorum. Böylelikle Scrum çerçevesinin sürdürülebilir kullanımını sağlamaya çalışıyorum.
Bir Scrum Master olarak hizmetkâr lider, fasilitator, koç, yönetici, mentor, öğretmen, engelleri kaldırıcı ve değişim ajanı olmaya çalışıyorum. Bunların hepsini insanların Scrum’ın ruhunu anlamalarına yardım etmek için yapıyorum. Scrum Master rolünün farklı duruşlarına sadece doğru odaklanmayla ulaşılabileceğine inanıyorum.
Cesaret(Courage)
Gerçek taahhüt ve odak sadece cesaretle mümkündür. “Hayır” demeye cesaret. Seçmek için cesarete ihtiyacınız vardır. Ben kendimi bir Scrum Master olarak konumlandırmayı seçtim. Bu nedenle Çevik Koç rolüne hayır diyorum. Yaptığım her şeyde ortak payda Scrum’dır. Ben çoğunlukla Scrum hakkında yazacağım, Scrum konferanslarında konuşacağım ve Scrum eğitimleri vereceğim. Scrum topluluğunun aktif bir katılımcısı olacağım. Elbet XP günleri gibi Çeviklikle ilgili diğer etkinliklerde ilham arayacağım, hepsinin amacı Scrum Master rolünü daha iyi yerine getirebilmek için.
Saygı(Respect)
Güvenilir biri olarak etkileşimde bulunduğum herkese saygı duyarım. Gerçekte kim olduğunuzu diğerlerine göstererek saygı duyun. Açık, güvenilir olun ve doğruluğa sahip olun. Geoff Watts’ın dediği gibi:
“Saygının büyük bir bölümü doğruluktan gelir. Doğruluk, dürüstlük, tutarlılık, güvenilirlik ve güçlü bir ahlak içerir.”
Prowareness’ta çalıştığım sürede ‘en yüksek doğruluğa sahip çalışan’ ödülünü almıştım. Doğruluğun bu tanımını düşünürsek bu, onur duyulacak bir şeydir. Hedefim ‘doğruluk ödülleri’ kazanmak değildir. Hedefim güvenilir olmaktır. Her zaman.
Rolümü Çevik Koç’tan Scrum Master’a değiştirmemin tam olarak nedeni budur. Scrum Master olduğumda güvenilir olduğumu hissediyorum. İki rol arasındaki fark birinin kafasını karıştırıyor olabilir, sadece kendime Çevik Koç demek doğru hissettirmiyor.
Ayrıca Scrum Master olmayı seçmek müşterilerime saygı göstermenin bir yoludur. Onlara ortalama bir Çevik Koç ya da iyi bir Scrum Master olarak destek olabilirim. Ben ikinciyi seçiyorum.
Açıklık(Openness)
Benim için açıklık ve şeffaflık kendi kendini kanıtlar. Birey olarak şeffaf bir insanım: olan ve görünen aynıdır. Ayrıca yaptığım şeyle de şeffaf biriyimdir. Scrum Master olarak tüm düşüncelerimi, hatalarımı ve aldığım dersleri paylaşarak açıklık sağlayacağım. Bunu sadece iyi giden şeylerle değil aynı zamanda kötü giden şeylerle de yapacağım. Bu tecrübe paylaşımlarını, yazarak, konuşarak ve eğitimler vererek yapacağım.
Teşekkür
Scrum Master’ın 8 Duruşu makalesinin tamamına ulaşabileceğiniz bağlantı: [download id=”1442″]
Makaleyi çevirdikten sonra yazım kurallarına uygun olması için gözden geçiren ve gözden kaçırdığım birçok noktayı düzelten Ayşenur’a çok teşekkür ederim. Ayrıca böyle bir makale yazdığı ve Scrum Master rolünün daha iyi anlaşılmasını sağladığı için Barry’e ne kadar teşekkür etsek azdır.
Aklınıza takılan sorular olursa benimle site@yilmazcihan.com adresinden iletişime geçebilirsiniz.
Ocak 2018
Cihan Yılmaz