Diğerlerine Yardım Etmek, Yardım Almak ve Yardım İstemek için İlerici Yöntemleri Deneyimleme (15 dakika)
Bir adama onun yapabileceği ve yapması gereken bir şeyi sürekli yaparak ona yardım edemezsiniz. – Abraham Lincoln
Neler yapılabilir? Katılımcılar, kendi etkileşimlerinin ve alışkanlıklarının örüntüleri hakkında içgörü kazanabilir. Sezgisel Yardım, katılımcıların pratik ilerleme yöntemlerini kullanarak diğerleriyle çalışma yollarını nasıl değiştirebilecekleri konusunda deneyim kazanmalarını mümkün kılar. Sezgiler, insanların yeni bir durum karşısında neyin önemli olduğunu belirlemelerine yardım eden kısa yollardır. Sezgiler, insanların kendi etkileşim örüntüleri konusunda daha derin bir içgörü geliştirmelerine ve zekice kararları hızlıca almalarına yardım eder. Kısa alışveriş dizileri, üretken yardım için gerekli sezgileri ya da basit kuralları ortaya çıkarır. Deneyin!
Beş Yapısal Element
1.Daveti Yapılandırma
- Katılımcıları, tüm insani etkileşimleri –kabul edilen ya da reddedilen- gözden geçirmeye davet edin (Örnek: Doğaçlama sanatçıları tüm önerileri kabul etmeleri için eğitilmişlerdir).
- Katılımcıların etkileşimin dört örüntüsüne dair etki, tepki ve gözlem yapmalarını isteyin.
- Onları, hem kendi örüntülerini yansıtmaya hem de nasıl yardım istediklerini, önerdiklerini ve aldıklarını değiştirmeyi düşünmeye davet edin.
2. Alan Nasıl Düzenleniyor ve İhtiyaç Duyulan Materyaller
- Herhangi sayıda katılımcı, ayakta.
- Yüz yüze duran kişiler arasında masa olmadan.
3. Katılım Nasıl Dağıtılıyor
- Öğrenmek ve katkıda bulunmak için herkes eşit şansa sahiptir.
- Aktivite ilerledikçe katılımcılar üç muhtemel rolü değiştirirler.
4. Gruplar Nasıl Oluşturuluyor
- Üçlü gruplar: iki katılımcı, koç ve müşteri rolünde yüz yüze etkileşim halindedir ve bir kişi gözlemcidir.
- Tüm grup özetler.
5. Adımların Sıralanması ve Zaman
- 1-2 dakikalık doğaçlama etkileşimlerin olduğu dört tur olacağını açıklayın. Gruplar bir üyeyi “müşteri”, diğerini “koç” ve üçüncü kişiyi “gözlemci” olarak seçerler. Roller turdan tura değişebilir ya da aynı kalabilir. Dördüncü turun sonunda 5 dakikalık bir özet yapılır. 2 dakika.
- Her tur boyunca müşteri rolündeki kişi bir zorluğu paylaşır. Koç her turda farklı bir örüntüyle (aşağıda açıklanıyor) cevap verirken gözlemci buna yakından dikkat eder.
- İlk turda cevap örüntüsü “Sessiz Varlık”: Koç tüm önerileri ılımlı bir şekilde dinleyerek kabul eder (Duyuldu, Görüldü, Saygı Duyuldu, Özgürleştiren Yapısı’na bakınız). 2 dakika.
- İkinci turda cevap örüntüsü “Rehber Eşliğinde Keşif”: Koç, karşılıklı keşifler için yol gösterici soruşturma yaparak tüm önerileri kabul eder (Takdir Röportajları, Özgürleştiren Yapısı’na bakınız). 2 dakika.
- Üçüncü turda cevap örüntüsü “Sevgi Dolu Provokasyon”: Koç, arada kendi fikirlerini söyler, gerekli durumlarda müşterinin görmediği bir şeyler gördüğünde kabul eder veya reddeder (Üç Kişilik Danışmanlık, Özgürleştiren Yapısı’na bakınız). 2 dakika.
- Dördüncü turda cevap örüntüsü “Süreç Farkındalığı”: Koç ve müşteri birbirlerinin tüm önerilerini kabul ederler, yeni olasılıkların nasıl ortaya çıktığının farkında olarak bilinç düzeyi en üst seviyede çalışırlar. 2 dakika.
- Müşteriler, koçlar ve gözlemciler tarafından deneyimlenen dört yardım etme örüntüsünün etkilerini özetleyin. 5 dakika.
- Özetler baz alınarak tüm turları ya da tüm katılımcıların farklı cevap örüntülerini deneyimlemeleri için bazılarını tekrarlayın.
NEDEN? Amaçlar
- İnsanlar yardım ederken ya da isterken karşılaştıkları yaygın hataları ve tuzakları azalt/elimine et.
- İstenmeyen yardım etme örüntülerini değiştir: erken çözümler, gereksiz önerileri, bir tavsiyenin kullanımı için baskı yapma, gelecek adımlara hızlıca geçme, gereğinden çok yardım etmemek için fazla uğraşma.
İpuçları ve Tuzaklar
- Her turda rolleri değişmeleri için insanları teşvik etme.
- Güven oluşturun, sorularınızı sorarken alçakgönüllü olun ve ortak keşif için bir ortam oluşturun.
- Müşterinin kendi çözümlerini bulmasına yardım edecek örüntülere odaklanın (grup içinde kendi kendine keşif).
- Mevki farklılıklarını, vücut dilini, tavırları ve küçük sinyalleri görmezden gelmeyin.
- Dört turun ilk döngüsü, herhangi bir örüntü için daha derin bir çalışmanın hazırlık aşaması olarak kullanılabilir.
- Birinci döngüden sonra üçlü grupların, gruplarında odaklanmak istedikleri örüntüyü seçmelerine izin verin.
Tekrarlar ve Varyasyonlar
- Katılımcıları kendi profillerini oluşturmaya, kendi örüntülerini ve kendi gelişim alanlarını belirlemeye davet edin.
- Alış-verişe odaklanan diğer Özgürleştiren Yapılar ile birleştirin: Üç Kişilik Danışmanlık, Bilge Topluluklar, Senden İhtiyacım Olan Şey, Doğaçlama Prototip, Basit Etnografya.
- “Eğlence” örüntüsüyle başlayın: Görmezden gelerek ve bölerek nötr davranma (sıfır karşılık).
Örnekler
- Bilge Topluluklar ya da Senden İhtiyacım Olan Şey grubun amacına ulaşması konusunda başarılı olmadığında kullanın. Örneğin katılımcılar istenmeyen yardım rica etme ya da yardım etme örüntülerine düştüğünde.
- Hemşireler, koçlar, öğretmenler veya profesyonel olarak yardım etme işini gerçekleştiren herhangi biri için ilişkili yeni beceriler öğrenmesinde.
- Meslekler arası koordinasyonu iyileştirmek isteyen herhangi bir çalışma grubunda.
- Birçok Özgürleştiren Yapı’da karşılaşılan örüntüleri derinlemesine inen Özgürleştiren Yapılar kolaylaştırıcıları için.
- Bir başkasına yardım etmeye çalışırken amacına ulaşamayan kişilerin seçeneklerini artırmak için.
Atıf: Özgürleştiren Yapı, Henri Lipmanowicz ve Keith McCandless tarafından geliştirilmiştir. Yazar/Profesör Edgar Schein’den esinlenilmiştir (Öğrenme Kaynaklarına bakınız, Helping).
Yardımcı Malzeme
Aşağıda Sezgisel Yardım tanıtılırken kullandığımız sunum.
Özgürleştiren Yapılar’ın tamamına buradan erişebilirsin.